Ստոմատոլոգիա
Բերանի խոռոչը որպես Helicobacter pylori-ի ռեզերվուար
![Բերանի խոռոչը որպես Helicobacter pylori-ի ռեզերվուար Բերանի խոռոչը որպես Helicobacter pylori-ի ռեզերվուար](up/article/big/file_44799_7055480.jpeg)
Ստամոքսի և 12-մատնյա աղու խոցը ժամանակակից գաստրոէնտերոլոգիայի կարևորագույն խնդիրներից են։ Ամբողջ աշխարհում նկատվում է ստամոքսաղիքային տրակտի հիվանդությունների երիտասարդացում բացի դա տարեցների մոտ նկատվում է հիվանդացության ավելացում ավելի քան 2 անգամ։
1880-ական թվականներից սկսած բազմաթիվ գիտնականներ փորձել են գիտականորեն բացատրել խոցային հիվանդությունների առաջացման մեխանիզմները։ Այս տարիների ընթացքում առաջարկվել է խոցային հիվանդությունների առաջացման մի քանի տասնյակի հասնող տեսություններ։Տարբեր տեսություններ առաջարկում էին տարբեր բուժումներ պայմանավորված խոցը առաջացնող գործոնով։ Գաստրիտի և խոցային հիվանդությունների նկարագրություն ենք գտնում Գի Դը Մոպասանի 1886 թվականին գրված «Մոնտ Օրիոլ» ռոմանում։ Այդ ռոմանում արտացոլվում է խոցային հիվանդությունների բուժման այն ժամանակվա մոտեցումները։
Մինչ 1983 թ․ ոչ մի տեսության մեջ փորձ չէր կատարվել խոցային հիվանդությունը կապել բակտերիալ գործոնի հետ , քանի որ կարծում էին որ ստամոքսի բարձր թթվայնության պատճառով այնտեղ ոչ մի բակտերիա գոյատևել չի կարող։ 1983 թ․-ին B.Marshall-ը և J. Warren-ը ստամոքսում բացահայտեցին Helicobacter pylori բակտերիան , ինչը լիովին փոխեց պատկերացումները ստամոքսի և 12-մատնյա աղու խոցային հիվանդությունների առաջացման էթիոպաթոգենեզի վերաբերյալ։ Ներկայումս հաստատված է Helicobacter pylori-ի դերը քրոնիկական գաստրիտի, ստամքսի , 12-մատնյա աղու խոցի ,մալտոմայի և ստամոքսի քաղցկեղի առաջացման էթիոպաթոգենեզում։ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը Helicobacter pylori-ին դասել է կանցերոգեն միկրոօրգանիզմների շարքին։ Կան տվյալներ որ Helicobacter pylori-ին կարող է հանգեցնել անեմիայի , կորոնար անոթների աթերոսկլերոզի։ Կան հետազոտություններ որտեղ ապացուցվում է որ HP-ին կարող է առաջացնել կարիես։
HP-ի բացահայտումից հետո դեռ երկար ժամանակ այն գտվում էր միայն մանրէաբանների և գաստրոէնտերոլոգների հետաքրքրության տիրույթում։ Միայն վերջերս HP-ին հայտնվեց նաև ստոմատոլգների հետաքրքության ոլորտում։ Բերանի խոռոչը հանդիսանալով մարսողական համակարգի սկզբնական բաժինը մշտապես ենթարկվում է արտաքին միջավայրի անբարենպաստ գործոնների և զանազան մանրէների և տոքսիկ նյութերի ազդեցությանը։ Նախկինում հոտազոտման միջոցների անկատարությամբ պայմանավորված բերանի խոռոչում HP չէր հայտնաբերվում կամ հայտնաբերվում էր շատ չնչին քանակներով ,ինչը թույլ էր տալիս կարծել որ բերանի խոռոչը հանդիսանում է տրանիզտոր հատված HP-ի համար , որի միջով այն անցնում էր մարսողական համակարգի հաջորդ բաժիններ։Գտնում էին որ բերանի խոռոչում չկան նպաստավոր պայմաններ HP-ի կենսագործունեության համար։
Այժմ HP-ի հայտնաբերման համար օգտագործում են PCR , ուրեազային , ֆլագելինային ռեակցիաները և կուլտուրալ մեթոդը։ Վերը նշված մեթոդներով HP-ին հայտնաբերվում է լնդային գրպանիկներում , բերանային հեղուկում , ատամնավահանիկում։
Ատամնային վահանիկը կարելի է ներկայացնել որպես «հասունացած» ատամնափառ,որում առկա են հանքայնացման նշաններ։
Ատամնային վահանիկը իրենից ներկայացնում է բարդ բազմամանրէային մինչև 200 մկմ հաստությամբ գոյացություն, որտեղ տարբեր տվյալներով առկա է 500 տարբեր տեսակի միկրոօրգանիզմներ։Ատամնային վահանիկի առանձնահատկությունն այն է, որ այնտեղ գտնվող միկրոօրգանզիմները կայուն են հակամիկրոբային պրեպարատների նկատմամբ։
Այսպիսով ատամնային վահանիկում գտնվող H. pylori-ին «պաշտպանված» է հակաբակտերիալ պրեպարատների ազդեցությունից։Հակաբիոտիկների օգտագործման արդյունքում աղեստամոքսային տրակտից անգամ H.pylori-ի էռադիկացիայից հետո,ատամնային վահանիկում այնուամենայնիվ այն պահպանված է քանի որ «անհասանելի» է հակաբիոտիկ միջոցների համար։
Այսպիսով ատամնավահանիկում առկա H. pylori-ին կարող է երկրորդային վարակման և հիվանդության կրկնման պատճառ հանդիսանալ։
Ենթադրվում է, որ բերանի խոռոչում գտնվելով H.pylori-ին կարող է հանգեցնել նաև պարոդոնտի ախտահարումների։ Սակայն հետազոտությունները փաստում են որ պարոդոնտիտի սուր ընթացքի դեպքում H.pylori-ին էական ազդեցություն չունի պարոդոնտիտի էթիոպաթոգենոզում։ Քանի որ սուր պարոդոնտիտի դեպքում ախտաբանական լնդագրպանիկները դեռևս ձևավորված չեն ապա H.pylori-ի կենսագործունեության համար չկան նպաստավոր պայմաններ։ Այլ պատկեր է դիտվում քրոինիկ պարոդոնտիտի դեպքում։Քրոնիկ պարոդոնտիտի դեպքում ախտաբանական լնդային գրպանիկներում հատկապես թարախային արտադրությամբ գրպանիկների դեպքում ստեղծվում են նպաստավոր պայամներ (ջերմություն,խոնավություն) H.pylori-ի կենսագործունեության համար։Հետազոտությունները փաստում են որ որքան մեծանում է ախտաբանական լնդագրպանիկի խորությունը անյաքան մեծանում են H.pylori-ի քանակությունը և ուժեղանում է այդ բակտերիաների կենսագործունեությունը։
Այսպիսով բերանի խոռոչում առկա H.pylori-ին ստամոքսի խոցի ստանդարտ բուժման ժամանակ լիովին էռադիկացիայի չի ենթարկվում բերանի խոռոչից ինչը կարող է ռեինֆեկցիայի և հիվանդության ռեցիդիվների հանգեցնել։
Վերը նշվածը հաստատելու համար կատարվել է մեկ տասնյակից ավելի հետազոտություններ։ Քննարկենք այդ հետազոտություններից մի քանիսը․
Կատարվել է աղեստամոքսային տրակտի խոցային հիվանդություններ ունեցող պացինետների հետազոտություն ովքեր ունեին նաև 1-ին և 2-րդ աստիճանի պարոդոնտիտ։ Հետազոտվող պացիենտներին բաժանել են 3 խմբի։ 3 խմբի պացիենտներն էլ ստացել են հակահելիկոբակտերային և հակախոցային բուժում հետևյալ սխեմայով՝
- պրոտոնային պոմպի ինհիբիտոր ( Օմեպրազոլ )- 20մգ օրը 2 անգամ
- կլարիտրոմիցին - 500մգ օրը 2 անգամ
- մետրանիդազոլ - 400մգ օրը 3 անգամ
Այս սխեմայով դեղերը ստացել են 7 օր , որից հետո 4 շաբատ տևողությամբ ստացել են օմեպրազոլ օրը 40մգ։
Այդ 3 խմբից 1-ի խմբին ընդհանուր էռադիկացիոն բուժման հետ միաժամանակ ցուցվել էր կատարել բերանի խոռոչի սովորական հիգիենիկ խնամքի միջոցառումենր։
2-րդ խմբի հիվանդներին էռադիկացիոն բուժումից առաջ կատարել էին ստոր և վերլնդային ատամաքարերի հեռացում և էռադիկացիոն բուժման ժամանակ ցուցվել է օրը 2 անգամ կատարել խոզանակով ատամների մաքրում և տրիկլոզան պարունակող հեղուկներով օրը 2 անգանմ ողողումներ , յուրաքանչյուր ողողում պետք է կատարվեր 60 վայրկյան։
3-րդ խումբ հիվանդների մոտ էռադիկացիոն բուժումից առաջ կատարել էին ստոր և վերլնդային ատամաքարերի հեռացում և էռադիկացիոն բուժման ժամանակ ցուցվել է օրը 2 անգամ կատարել խոզանակով ատամների մաքրում և տրիկլոզան պարունակող հեղուկներով օրը 2 անգանմ ողողումներ , որից հետո պատրաստվել է ինդիվիդուալ կապպա , դեղանյութի ներմուծման համար։ Էռադիկացիոն բուժման հետ միաժամանակ կատարվել է գեներալիզացված պարոդոնտիտի բուժում հետևյալ սխեմայով՝ մետրանիդազոլի 1 %-անոց ջրային լուծույթ (մետրոգիլ) - 2մլ օրը 2 անգամ 30 րոպե տեևողւթյամբ 7 օր շարունակ կապպայի միջոցով կատարվում է ապլիկացիա
250մգ կլարիտրոմիցին պարունակող սուսպենզիա ( կլացիդ 5մլ ) - 2մլ օրը 2 անգամ 30 րոպե տևողությամբ օրը 2 անգամ 7 օր շարունակ
Գաստրոէնտերոլոգիական բուժումից հետո հետազոտվողների 3 խմբում էլ կատարվել է բերանի խոռոչում Helicobacter Pylori-ի դետեկցիա PCR-ի միջոցով։ Որպես զննման նյութ վերցվել է լնդագրպանիկի և ատամնավահանիկի պարունակությունը։
- 1-ին խմբի մոտ հիվանդների 75%-ի մոտ Helicobacter Pylori-ի նկատմաբ PCR ռեակցիան դրական է։
- 2-ին խմբի մոտ հիվանդների 40%-ի մոտ է Helicobacter Pylori-ի նկատմաբ PCR ռեակցիան դրական ։
- 3-րդ խմբի մոտ Helicobacter Pylori-ի նկատմաբ PCR ռեակցիան բացասական է։
Ըստ մեկ այլ հետազոտության տվյալների բերանի խոռոչում Helicobacter Pylori-ի նկատմաբ PCR ռեակցիան դրական լինելու դեպքում ռեցիդիվների հավանականությունը կազմում է 45% իսկ PCR ռեակցան բացասական լինելու դեպքում ռեցիդիվների հավնականությունը կազմում է ընդամենը 3%;
Այս ամենից կարելի է կատարել հետևյալ հետևությունները՝
ախտաբանական լնդագրպանիկները կարող են հանդիսանալ ռեզերվուար Helicobacter Pylori-ի հաամար
Helicobacter Pylori-ի ստանդարտ էռադիկացիոն բուժումը չի բերում բերանի խոռոչից Helicobacter Pylori-ի էռադիկացիային ։
Ռուսական և արևմտյան հետազատությունների տվյալները փաստում են որ ստամոքսի և 12-մատնյա աղու խոց ունեցող պացիենտների 75-90%-ը ունեն նաև այս կամ այն չափով արտահայտված պարոդոնտի բորբոքային-դիստրոֆիկ ախտահարումներ, ինչը էլ ավելի է կարևորում համտեղ կոմբինացված բուժման անրաժեշտությունը։
Վերլուծելով արևմտյան և ռուսական բազմաթիվ հետազոտությունների տվյալներ կարելի է փաստել որ որոշակի տերբերություն առկա է %-ային առումով սակայն բոլորի մոտ էլ եզրակացությունը միանշանակ է՝ բերանի խոռոչը հանդիսանում է ռեզերվուար Helicobacter pylori-ի համար և կարող է հանգեցնել ռեինֆեկցման և հիվանդության ռեցիդիվի պատճառ հանդիսանալ։
Այսպիսով միայն գաստրոէնտերոլոգիական բուժումը չի կարող հանգեցնել լիարժեք բուժման , միայն միջդիսցիպլինար՝ գաստրոէնտերոլոգների և ստոմատոլոգների կողմից կատարված համատեղ բուժումը կարող է հանգեցնել լիարժեք արդյունքի խոցի կրկնման մինիմալ հավանականությամբ։
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
![Հոլիվուդյան ժպիտի (վինիրների) դրական և բացասական կողմերը. հարցազրույց Wellmed ստոմատոլոգիական կենտրոնի ստոմատոլոգ-վիրաբույժ Վարդան Ստեփանյանի հետ Հոլիվուդյան ժպիտի (վինիրների) դրական և բացասական կողմերը. հարցազրույց Wellmed ստոմատոլոգիական կենտրոնի ստոմատոլոգ-վիրաբույժ Վարդան Ստեփանյանի հետ](up/article/small/file_62417_597570.jpg)
Հոլիվուդյան ժպիտ ունենալու գաղտնիքները բացահայտելու համար զրուցել ենք վերաբացված Wellmed ստոմատոլոգիական կենտրոնի ստոմատոլոգ-վիրաբույժ Վարդան Ստեփանյանին հետ...
![](images/calendar.png)
![Օրթոգնատիկ վիրահատություններ. հարցազրույց դիմածնոտային վիրաբույժ Աննա Ստեփանյանի հետ. armeniamedicalcenter.am Օրթոգնատիկ վիրահատություններ. հարցազրույց դիմածնոտային վիրաբույժ Աննա Ստեփանյանի հետ. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_60350_4124683.jpg)
Ի՞նչ նպատակով են կատարվում օրթոգնատիկ վիրահատությունները:
Օրթոգնատիկ վիրահատությունների նպատակն է դիմածնոտային շրջանում վերականգնել էսթետիկ...
![](images/calendar.png)
![Ատամները սպիտակեցնելու 10 միջոց. ankakh.com Ատամները սպիտակեցնելու 10 միջոց. ankakh.com](up/article/small/file_48535_606150.jpg)
Կոսմետիկ ատամնաբուժության լոնդոնյան կենտրոնից բժիշկ Մերվին Դրույանի կարծիքով՝ կարևոր է, որ ատամների սպիտակեցումը բնական լինի, այսինքն՝ իր գույնով այն համապատասխանի աչքերի սպիտակին: Բրիտանացի բժիշկները համոզված են...
![](images/calendar.png)
![Դիմածնոտային վիրաբույժը փրկում է՝ հեռացնելով քրոնիկ ինֆեկցիայի օջախ հանդիսացող ատամը Դիմածնոտային վիրաբույժը փրկում է՝ հեռացնելով քրոնիկ ինֆեկցիայի օջախ հանդիսացող ատամը](up/article/small/file_56997_1366648.jpg)
Մարդիկ հաճախ հետաձգում են ստոմատոլոգին այցելությունը։ Դիմանում են, սպասում՝ մտածելով, թե ցավ է, կանցնի։ Բայց իրականում խնդիրը գնալով բարդանում է, ու կարող է բարդանալ այնքան, որ բուժմամբ զբաղվի ոչ թե ստոմատոլոգը...
![](images/calendar.png)
![Մեխակի փոշին և կոկոսի յուղը՝ ատամնացավի դեմ Մեխակի փոշին և կոկոսի յուղը՝ ատամնացավի դեմ](up/article/small/file_45687_9537036.jpeg)
Անպատեհ ի հայտ եկող ատամնացավը լուրջ անհանգստություն է, հատկապես եթե սկսվում է հանգստյան օրերին կամ հատուկ իրադարձությունների նախօրեին, երբեմն էլ ստիպված ենք լինում օրերով...
![](images/calendar.png)
![Միջոց ատամնացավի դեմ. 168.am Միջոց ատամնացավի դեմ. 168.am](up/article/small/file_45539_436426.jpg)
Ժողովրդական բժշկությունն ունի բազմաթիվ բաղադրատոմսեր, որոնք օգնում են սաստիկ ատամնացավի դեպքում: takprosto կայքն առաջարկում է մի բաղադրատոմս, որը կօգնի ազատվել այդ տհաճ ցավից...
![](images/calendar.png)
![Ինչպես ազատվել ատամի ցավից տնային պայմաններում. 168.am Ինչպես ազատվել ատամի ցավից տնային պայմաններում. 168.am](up/article/small/file_45374_2414909.jpg)
Ատամի արմատի ցանկացած վնասվածք անտանելի ցավ է առաջացնում։ Fithacker.ru կայքը գրում է, որ նյարդի վնասման մի քանի պատճառներ կան...
![](images/calendar.png)
![Միջոց ստոմատիտի դեմ. 168.am Միջոց ստոմատիտի դեմ. 168.am](up/article/small/file_45144_6815591.jpg)
Ստոմատիտը բերանի խոռոչի հիվանդություն է, բավականին ցավոտ է, կարող է ի հայտ գալ բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի տարբեր հատվածներում, լնդերի մոտ կամ լեզվի վերևի հատվածում...
![](images/calendar.png)
![Պարօդոնտիտի դերը տարբեր օրգան-համակարգերի ախտահարումների էթիոպաթոգենեզում Պարօդոնտիտի դերը տարբեր օրգան-համակարգերի ախտահարումների էթիոպաթոգենեզում](up/article/small/file_44471_3200270.png)
Բերանի խոռոչի օրգանների և հյուսվածքների տարբեր հիվանդությունների շարքում պարօդոնտի ախտահարումները մարդկային օրգանիզմի առավել հաճախ հանդիպող հիվանդություններն են։ Այս հիվանդություննները...
![](images/calendar.png)
![Սեռական հորմոնների դերը քրոնիկական գեներալիզացված պարօդոնտիտի պաթոգենեզում Սեռական հորմոնների դերը քրոնիկական գեներալիզացված պարօդոնտիտի պաթոգենեզում](up/article/small/file_44472_9638381.jpg)
Հորմոններ են կոչվում ֆիզիոլոգիապես ակտիվ նյութերը, որոնք արտադրվում են հատուկ օրգաններով կամ մասնագիտացված բջիջների խմբերով, մտնում արյուն և ուրույն ազդեցություն են գործում առանձին օրգանների...
![](images/calendar.png)
![Ինչպես բուժել կարիեսը ընդամենը 4 բաղադրիչով. yourhit.ru Ինչպես բուժել կարիեսը ընդամենը 4 բաղադրիչով. yourhit.ru](up/article/small/file_43423_1861880.jpg)
Ցանկալի արդյունքին հասնելու համար՝ պետք է մի փոքր փոփոխություն մտցնել սննդակարգում. շատացնել կաթնամթերքը, կանաչեղենը, ընկուզեղենը, ձուն, ծովամթերքը...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն